Puchate główki na lepsze trawienie

1 min

2019-06-21

Ułatwia trawienie, reguluje apetyt i wspiera nasz organizm w odchudzaniu oraz walce ze złym cholesterolem. Kto taki? Dmuchawiec! Choć tak naprawdę botanicy nazwali go mniszkiem.

Gdy moje dziecko po raz pierwszy zobaczyło łąkę pełną gotowego do rozesłania w świat swoich nasion mniszka lekarskiego pisnęło – śnieg, tato spadł śnieg! Śnieg latem? Jak to możliwe?

Możliwe dzięki pewnej niedocenianej roślinie: mniszkowi lekarskiemu lub pospolitemu (jak kto woli). Mniszek jest niemal wszędzie, a mało kto o tym wie. Przeważnie nazywamy go bowiem błędnie mleczem (mlecz pospolity to inna roślina). Gdy kwitnie, trawniki w miastach i łąki w całej Polsce przypominają barwne dywany uśmiechające się swoimi małymi żółtymi słoneczkami do dużego słońca na niebie. Dziewczynki plotą z nich wianki. Jeśli dać trochę więcej czasu roślince, zmieni się w puchatą, białą główkę dmuchawca.

Kto nie rozpylał tego „śniegu”? Pewnie trochę nieświadomie dajemy w ten sposób szansę na drugie życie mniszkowi. Do malutkiego, białego, spadochronu, przyczepione są bowiem nasiona, czekające na mocniejszy powiew. Zazwyczaj wystarcza wiatr, by porwać je w świat, ale czasem to usta człowieka pomagają siłom natury. Co ciekawe właśnie od tej zdmuchniętego dna koszyczka pochodzi prawidłowa polska nazwa. Dawniej badaniem roślin i medycyną zajmowali się często klerycy, a „nagi” koszyczek przypominał niektórym wygoloną głowę mnicha (tonsurę). Drugi człon „lekarski” bierze się z łacińskiej nazwy Taraxacum officinale. Officinale można tłumaczyć jako lekarski. Taraxacum oznaczać może roślinę o gorzkim smaku (dzika cykoria), a tak właśnie smakuje białe „mleczko” (stąd pewnie potoczny „mlecz”) z łodyżek i lepiej go unikać. Co zatem jest jadalne?

Mniszek pełen zalet

Według „Kompendium ziołolecznictwa” wykorzystuje się korzeń i kwiat mniszka. Już od stuleci był on stosowany u ludzi, którzy mieli kłopoty z produkcją żółci czy w problemach z wątrobą. Ta niepozorna roślinka zawiera całkiem ciekawy skład. W korzeniach, które są wykorzystywane w ziołolecznictwie możemy znaleźć między innymi triterpentyny. To składnik, który jest w tej chwili intensywnie badany przez naukowców. Uważają oni, że triterpeny wykazują aktywność przeciwnowotworową, antyoksydacyjną, przeciwzapalną, przeciwcukrzycową i przeciwmiażdżycową. Pogłębione badania wciąż jednak trwają i mogą pomóc wyjaśnić mechanizmy stojące za działaniem takich roślin jak mniszek.

Związki zawarte w „dmuchawcu” sa także łączone z regulacją poziomu lipoprotein we krwi. Zwiększony poziom lipoprotein może wpływać na rozwój miażdżycy.

Pobudzanie trawienia mniszkiem

Innym niezwykłym składnikiem mniszka są laktony seskwiterpenowe. Brzmi groźnie? Najprościej można je nazwać „goryczką” – taki bowiem mają smak. Ta substancja jest łączona z pobudzaniem organizmu do wydzielania żółci i kwasu żołądkowego. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że może być wykorzystywana do pobudzania trawienia. Związki goryczowe powodują ponadto rozszerzenie naczyń błony śluzowej żołądka oraz zwiększają jego ruchliwość. Ma to wpływ na poprawę trawienia.Widać więc, że pospolita roślina, którą każdy z nas mijał wielokrotnie ma ogromny potencjał. Wciąż jest pod lupą naukowców i ich prace stale przynoszą nowe odkrycia. Warto jednak popatrzeć na mniszka lekarskiego z szacunkiem godnym jego nazwie.

Autor tekstu: Oskar Berezowski