Spirulina w kosmosie

Wyprawy kosmiczne kojarzą się nam z najnowocześniejszą technologią i najlepiej wyselekcjonowanymi komponentami wykorzystywanymi do podbojów przestworzy. Nic więc dziwnego, że naukowcy planujący zdrową dietę dla kosmonautów wybrali spirulinę – żywność przyszłości.

Gdzie odbywają się skomplikowane eksperymenty nad żywnością przyszłości? Nad naszymi głowami. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna to niezwykłe laboratorium, w którym stale prowadzone są badania w niemal każdym możliwym aspekcie nauki. Żywność, którą dostają kosmonauci także musi być najwyższej jakości. Wbrew pozorom nie może być to sztuczna papka, ani jedzenie w pastylkach. Dla osób, które przebywają długi czas poza ziemią, w ciasnym, zamkniętym pomieszczeniu, pod nieustającą presją zagrożenia i w warunkach, które wymagają od organizmu ciągłego wysiłku, posiłki są próbą przywrócenia normalności w ich świecie w stanie nieważkości. Muszą nie tylko dostarczać wszystkich niezbędnych składników ale także być smaczne. To tylko część problemów. Badacze zajmujący się lotami w kosmos muszą rozwiązać problem trwałości pożywienia, łatwości przygotowania, a nawet jego wielkości.

Podbój kosmosu ze spiruliną

Nic więc dziwnego, że w amerykańskiej Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) oraz w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) eksperci wzięli pod lupę pewne malutkie algi – spirulinę. Funkcjonują one na naszej planecie dłużej niż człowiek. To specyficzne organizmy, które potrafiły przetrwać w bardzo niekorzystnym środowisku, gromadziły w swoim wnętrzu wartościowe składniki, a na zewnątrz produkowały tlen, który teraz składa się na naszą atmosferę. Jeśli więc owe cyjanobakterie, potrafiły dać początek życiu na Ziemi, to może uda się to powtórzyć i na innej planecie? Trwałoby to co prawda miliardy lat, ale jest możliwe. Nie to jednak zaprząta teraz najbardziej uwagę naukowców planujących podbój kosmosu, ale skład komórek niebiesko-zielonych alg.

Doskonałe białko w spirulinie

Spirulina jest bowiem bardzo bogata w białko. Zawartość aminokwasów jest zbliżona do mięsa i wynosi ok. 70 procent w suchej masie. To nie koniec dobrych wiadomości. Według najnowszych badań składniki zawarte w spirulinie są bardzo dobrze przyswajane przez człowieka (85-95 proc.). A, że algi te zawierają bardzo ważne witaminy A, B, C, D, E, K, magnez i beta-karoten, to uznano je za pożywienie godne lotów w kosmos.

Spirulina w wielkiej dziewiątce

Europejska Agencja Kosmiczna ma w stosunku do spiruliny bardzo dalekosiężne plany i dotyczą one podboju innych planet. W opracowaniu naukowców pracujących nad wieloletnimi wyprawami możemy znaleźć dziewięć podstawowych składników, które muszą być brane pod uwagę podczas kolonizacji Księżyca czy Marsa: ryż, cebula, pomidory, soja, ziemniaki, sałata, szpinak, pszenica i spirulina. Te dziewięć składników powinno stanowić w przyszłości co najmniej 40 proc. diety. Pozostałe (maksymalnie) 60 proc. mogą stanowić warzywa, zioła, olej, masło, sól, pieprz, cukier i inne przyprawy przywiezione z Ziemi.

Odżywi i da tlen

Skąd 40 procent? Według wyliczeń badaczy, jest szansa, że nie tylko wyżywią one kolonizatorów innych planet, ale dadzą im także tlen. W tym towarzystwie spirulina jest najpotężniejszym składnikiem, który zapełni ładownie promów kosmicznych. Jest niewielka. Według NASA 1 kg spiruliny ma tyle samo składników odżywczych co 1000 kg różnych warzyw! 10 g niebiesko-zielonych alg zawiera 6,6 g białka (dla porównania ta sama ilość mleka  zawiera 0,32 g). Ponadto w spirulinie nie znajdziemy złego cholesterolu. W jej wnętrzu kryje się za to 18 z 22 niezbędnych człowiekowi aminokwasów.

Autor tekstu: Oskar Berezowski

Źródła treści

Free and total amino acid composition in blue-green algae

Characterization of Spirulina Biomass for CELSS Diet Potential

Nayaka, N. et al (1998). „Cholesterol lowering effects of spirulina.” Nutrition Reports International, Vol. 37, No. 6.

Study on the Survivability and Adaptation of Humans to Long-Duration Interplanetary and Planetary Environments. European Initiatives in Advanced Life Support Developments for Humans in Interplanetary and Planetary Environments. ESTEC/Contract No. 14056/99/NL/PA

MELISSA: Nitrogen sources for growth of the cyanobacterium spirulina